ازدواج مسیار و صیغه و روابط آزاد زن و مرد در اسلام از منظر قرآن

بی نام

شنبه 24 تیر 1391 ساعت 11:48 AM

سلام بر استاد ودوستان بنیان اندیش

چنی قبل ایمیلی از دوست عزیزم جناب آقای مهندس نیسی به دستم رسید با اجازه ایشان و عرض پوزش به علت نداشتن آدرس و توجه بیشتر دوستان عین مقاله  را منتقل می کنم،به نظر میرسد این نوع ازدواج مسئله ملکت ایمان وسابقه آن را کمی روشن تر کند .

ازدواج مسیار
از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
ازدواج مسیار نوعی ازدواج در فقه اسلامی است که در آن زن و شوهر با قراردادن شروطی در عقد نکاح از برخی حقوق و تکالیف خود مانند نفقه، زندگی مشترک، تعیین مسکن توسط شوهر و حق قسم (حق مساوی در هم‌بستری [در هنگام چندزنی]) صرف‌ِنظر می‌کنند. در نکاح مسیار معمولاً زن و شوهر جدا از یکدیگر زندگی می‌کنند و ازدواج به‌طور رسمی ثبت نمی‌شود. این نوع از ازدواج بیشتر در میان عرب‌ها سنی‌مذهب ساکن عربستان و کشورهای حاشیه خلیج فارس و در بین جوانانی که امکان آغاز زندگی مستقل ندارند، مردانی که بدون همسر خود به مسافرت رفته‌اند، زنان مطلقه یا بیوه‌ای که تمایل به زندگی مشترک ندارند و زنان مسنی که هنوز ازدواج نکرده‌اند، شایع است.
نکاح مسیار با انتقاداتی نیز روبروست. منتقدان این ازدواج را غیر اخلاقی و نوعی کلاه شرعی برای لذت‌جویی جنسی می‌دانند.
در مورد ریشهٔ واژه مسیار و معنای آن نظرات مختلفی مطرح شده‌است. برخی گفته‌اند مسیار در زبان عامیانهٔ اهالی نجد عربستان به معنای دیدار روزانه است و وجه تسمیهٔ این ازدواج آن است که «شوهر غالباً در دیدارهای روزانه به دیدن زوجه می‌آید، شبیه دیدار از همسایه‌ها». برخی معتقدند مسیار از سیر گرفته شده و به مردی گفته می‌شود که در مسیر سفر خود با زنی ازدواج می‌کند. شیخ یوسف قرضاوی در این مورد می نویسد: «مسیار کلمه‌ای است که در کشورهای عرب حاشیه خلیج فارس رواج یافته و شاید به معنای مرور به زوجه یا سیر به وی می‌باشد و ازدواجی است که در آن زندگی دائمی و مَبیت نیست».[نیازمند منبع]
برخی هم مسیار را صیغهٔ مبالغه از ریشهٔ سیر می‌دانند که توصیفگر وضعیت مردی است که بسیار سیر می‌کند و این نام را بر این نوع ازدواج نهاده‌اند چون «در آن التزامی به حقوق زوجیت وجود ندارد و مرد در این ازدواج حالت مرد سیّاری را دارد که خود را ملتزم به حقوقی که ازدواج مقتضی آن است مانند نفقه و مبیت نمی‌داند».
برخی هم گفته‌اند مسیار واژه‌ای در لهجهٔ بادیه‌نشینان عرب است که در این‌جا به معنای «سیر به سوی زوجه و خوشحال نمودن وی می‌باشد».
پیشینه [ویرایش]
ازدواج مسیار غالباً پدیده‌ای جدید توصیف می‌شود که عرب‌ها اهل تسنن ساکن حاشیه خلیج فارس - برخی منابع مشخصأ منطقهٔ تمیم عربستان را نام می‌برند - آن را ابداع کردند. اما عده‌ای دیگر آن را دارای سابقهٔ تاریخی می‌دانند و به نوعی ازدواج که ابن قدامه در کتاب مغنی توصیف کرده، استناد می‌کنند: «مردی که در ازدواج با زنی شرط نماید در هر هفته یک شب نزد وی باشد یا در ازدواج دیگری شرط کند که در هر ماه ۵ یا ۱۰ درهم به زوجه نفقه بدهد یا شرط نماید روزهای مشخصی از ماه به ملاقات وی رود». برخی هم آن را به ازدواج نهاریات و لیلیات (روزانه یا شبانه) تشبیه می‌کنند که فقهای قدیمی در مورد آن بحث کرده و در مورد صحت یا بطلان آن اختلاف داشتند، در ازدواج نهاریات یا لیلیات «مرد با زنی ازدواج می‌کند که شب در خارج از منزل کار می‌کند و روز نزد شوهر می‌رود یا روز کار می‌کند و شب به منزل نزد شوهر می‌رود».[نیازمند منبع]
مردان و زنان دلایل متفاوتی برای روی آوردن به ازدواج مسیار دارند. از جمله دلایل زنان می‌توان به شانس پائین ازدواج عرفی برای زنان سالخورده و مطلقه و دارای فرزند که خود ناشی از دید منفی مردان نسبت به این‌گونه زنان است، امکان مسافرت یا استفاده از مکان‌هایی چون رستوران‌ها و نمایشگاه‌ها و ... که در برخی کشورهای اسلامی برای زنان بدون داشتن همراه ِ محرم ممکن نیست، منافع اقتصادی (برای مثال در برخی موارد زن شرط می‌کند که شوهر باید هزینهٔ اجاره منزل او را بپردازد و حتی در صورت طلاق هم مرد موظف به پرداخت اجاره است)، عدم تقبل مسئولیت‌ها و محدودیت‌هایی که زن در قبال همسر خود دارد (برای مثال زنان شاغل همچون پزشکان که باید مدت زیادی را بیرون از خانه به‌سر برند گاه به ازدواج مسیار با مردان غیر سعودی روی می‌آورند زیرا مردان اهل عربستان سعودی معمولاً اجازه نمی‌دهند همسرشان برای مدت طولانی بیرون از خانه باشد.).
از دلایل مردان نیز می توان به تنوع‌طلبی جنسی بدون تقبل هزینه‌های سنگین ازدواج معمولی، منافع اقتصادی (مانند دریافت بخشی از اموال زنان ثروتمند در ازای ازدواج با آنان)، مخفی نگاه داشتن ازدواج از همسر اول یا خویشاوندان و فرزندان به‌ویژه در مورد مردانی که در دو یا چند شهر زندگی می‌کنند و نیز بالا بودن مهریه و هزینه مراسم ازدواج اشاره کرد.
انتقادات [ویرایش]
ازدواج مسیار در میان مسلمانان منتقدان بسیاری دارد، بسیاری آن را غیر اخلاقی، در تضاد با ارزش‌های اسلامی، ناقض حقوق زنان و شأن خانواده و حتی نوعی روسپی‌گری قانونی می‌دانند. حتی در عربستان سعودی که این ازدواج بیشتر رایج است، اکثر زنان ازدواج مسیار را غیرقابل قبول دانسته و اکثر مردان هرچند برای خود می‌پسندند ولی برای بستگان زن خود غیر قابل قبول می‌شمارند.[۱][۲]
منابع [ویرایش]
1. ↑ ‘Misyar marriage’ hot topic in Saudi Arabia Michel Hoebink, 2007, Radio Netherlands
2. ↑ Misyar Marriage — a Marvel or Misery? Somayya Jabarti, Arab News, 2005
• اهل تسنن و ازدواج مسیار محمد صادقی، شماره ۴۰، تابستان ۱۳۸۷
• زواج المسیار الجزیره،

پاسخ:
آقای بی نام. روابط میان زن و مرد بر پایه و شمایل های گوناگون قرار می گیرد: شرایط جغرافیایی، کیفیت سنتی تغذیه، دشواری کار و نسبت آن با زمان فراغت، سطح طلب ، وسوسه زیبایی، فرامین دینی و مذهبی و نیز رعایت های اخلاقی و غیره. برای هریک از این عوالم و علائم به ترتیبی طبیعی و بسته به امکانات، روشی ابداء می شود که ازدواج  مسیار هم یکی از این هاست. ضمن سپاس بسیار از شرحی که آوردید، اشاره می کنم که قرار بر ارزیابی فرمایشات قرآنی است. ضمنا گفته باشم که به ندرت ارتباطی به قصد لذت جویی مردان برقرار می شود و نمونه های یوسف و زلیخایی آن هم کم نیست. برقرار باشید.