ساخت تفاسیر بر کلمات مبهم و فعلا ناشناخته قرآن

توحید

پنجشنبه 14 مرداد ماه سال 1389 ساعت 11:06 AM

سلام
نصب مقاله جدید را تبریک می گویم و امیدوارم هر چه سریع تر نصب مقالات ادامه داشته باشد ، استاد به نظرتان فاصله نصب مقالات طولانی نیست ؟ به هر حال گروهی از مشتاقان برای نصب هر مقاله روز شماری می کنند و دعا می کنم تمام گرفتاریها رفع شود تا با فراغ خیال بیشتری به نصب مقالات بپردازید .

استاد در مورد اسلام و شمشیر 21 در مورد واژه «تحسونهم» (آل عمران 152)فرموده اید که هیچ ریشه ای در زبان عرب امروز ندارد ، امکان دارد بیشتر توضیح بدهید ؟ منابع شما برای ریشه یابی چه کتابهایی بوده ؟ ضمن اینکه علامه طباطبایی در تفسیر المیزان این توضیح گنگ و سربسته را داده اند :

کلمه «حس » به فتحه حا به معناى قتل بر وجه استیصال است ، کشتنى که انقراض بیاورد روایات بر این مساءله اتفاق دارند و تاریخ هم در داستان جنگ احد ضبط کرده است که ...

به نظرم همینکه علامه صحبت از روایات برای ریشه یابی این کلمه به میان اورده و نه رجوع مستقیم به فرهنگ لغات خود دلیلی بر مبهمی معنای این کلمه است .

در ضمن نظرتان در مورد «غنیمت» در قرآن چیست ؟ آیا به نظر شما از نظر قرآن گرفتن «غنیمت» در جنگ از دشمن تایید شده است و چنین چیزی مشروع است ؟ چون در قرآن این واژه بسیار کم به کاررفته و اکثرا خود مترجمین کلمات دیگر را به معنی «غنیمت جنگی» گرفته اند :

وَإِنَّ مِنکُمْ لَمَن لَّیُبَطِّئَنَّ فَإِنْ أَصَابَتْکُم مُّصِیبَةٌ قَالَ قَدْ أَنْعَمَ اللّهُ عَلَیَّ إِذْ لَمْ أَکُن مَّعَهُمْ شَهِیدًا

وَلَئِنْ أَصَابَکُمْ فَضْلٌ مِّنَ الله لَیَقُولَنَّ کَأَن لَّمْ تَکُن بَیْنَکُمْ وَبَیْنَهُ مَوَدَّةٌ یَا لَیتَنِی کُنتُ مَعَهُمْ فَأَفُوزَ فَوْزًا عَظِیمًا
و اگر غنیمتى از خدا به شما برسد چنانکه گویى میان شما و میان او [رابطه] دوستى نبوده خواهد گفت کاش من با آنان بودم و به نواى بزرگى مى‏رسیدم

وَإِن فَاتَکُمْ شَیْءٌ مِّنْ أَزْوَاجِکُمْ إِلَى الْکُفَّارِ فَعَاقَبْتُمْ فَآتُوا الَّذِینَ ذَهَبَتْ أَزْوَاجُهُم مِّثْلَ مَا أَنفَقُوا وَاتَّقُوا اللَّهَ الَّذِی أَنتُم بِهِ مُؤْمِنُونَ
و در صورتى که [زنى] از همسران شما به سوى کفار رفت [و کفار مهر مورد مطالبه شما را ندادند] و شما غنیمت‏یافتید!!! پس به کسانى که همسرانشان رفته‏اند معادل آنچه خرج کرده‏اند بدهید و از آن خدایى که به او ایمان دارید بترسید

آیاتی که در آن لفظ مستقیم غنیمت به کار رفته :

یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُواْ إِذَا ضَرَبْتُمْ فِی سَبِیلِ اللّهِ فَتَبَیَّنُواْ وَلاَ تَقُولُواْ لِمَنْ أَلْقَى إِلَیْکُمُ السَّلاَمَ لَسْتَ مُؤْمِنًا تَبْتَغُونَ عَرَضَ الْحَیَاةِ الدُّنْیَا فَعِندَ اللّهِ مَغَانِمُ کَثِیرَةٌ کَذَلِکَ کُنتُم مِّن قَبْلُ فَمَنَّ اللّهُ عَلَیْکُمْ فَتَبَیَّنُواْ إِنَّ اللّهَ کَانَ بِمَا تَعْمَلُونَ خَبِیرًا

وَاعْلَمُواْ أَنَّمَا غَنِمْتُم مِّن شَیْءٍ فَأَنَّ لِلّهِ خُمُسَهُ وَلِلرَّسُولِ وَلِذِی الْقُرْبَى وَالْیَتَامَى وَالْمَسَاکِینِ وَابْنِ السَّبِیلِ إِن کُنتُمْ آمَنتُمْ بِاللّهِ وَمَا أَنزَلْنَا عَلَى عَبْدِنَا یَوْمَ الْفُرْقَانِ یَوْمَ الْتَقَى الْجَمْعَانِ وَاللّهُ عَلَى کُلِّ شَیْءٍ قَدِیرٌ

فَکُلُواْ مِمَّا غَنِمْتُمْ حَلاَلاً طَیِّبًا وَاتَّقُواْ اللّهَ إِنَّ اللّهَ غَفُورٌ رَّحِیمٌ

لَقَدْ رَضِیَ اللَّهُ عَنِ الْمُؤْمِنِینَ إِذْ یُبَایِعُونَکَ تَحْتَ الشَّجَرَةِ فَعَلِمَ مَا فِی قُلُوبِهِمْ فَأَنزَلَ السَّکِینَةَ عَلَیْهِمْ وَأَثَابَهُمْ فَتْحًا قَرِیبًا

وَمَغَانِمَ کَثِیرَةً یَأْخُذُونَهَا وَکَانَ اللَّهُ عَزِیزًا حَکِیمًا

وَعَدَکُمُ اللَّهُ مَغَانِمَ کَثِیرَةً تَأْخُذُونَهَا فَعَجَّلَ لَکُمْ هَذِهِ وَکَفَّ أَیْدِیَ النَّاسِ عَنکُمْ وَلِتَکُونَ آیَةً لِّلْمُؤْمِنِینَ وَیَهْدِیَکُمْ صِرَاطًا مُّسْتَقِیمًا

پاسخ:
آقای توحید. توضیح علامه نوعی گریز از ناشناختگی آن واژه است. تا آن جا که برخوردم هر جا لغت فاقد ریشه ای در زبان قرآن یافت شده است، کسانی از آن علیه بیان آیات سوء استفاده کرده و به میدان جنگ برده اند.