فریدون آدمیت

reza

پنجشنبه 24 تیر ماه سال 1389 ساعت 07:49 AM

آدمیت پرکارترین مورخ تحلیلی مشروطیت است.  بی شک هیچ مورخ دیگری در حد و مانند او بصورت منظم و مدون در بارۀ این واقعۀ بزرگ تاریخ ایران غور و تفحص و تولید نوشتاری نکرده است.  او بنیانگذار مکتب ((تاریخ نگاری)) در مقابل ((وقایع نگاری))  مشروطیت است.  در دیباچه کتاب ((مجلس اول و بحران آزادی)) می نویسد: ((تفکر تاریخی عنصر اصلی تاریخ نویسی جدید است.  کار مورخ، گرد آوردن واقعیات از هر قبیل و تلمبار کردن آنها به صورت خشکه استخوان، در موزه باستانی نیست.))  در همان دیباچه می نویسد: ((اما در بارۀ همه مباحث اصلی تاریخ مشروطگی و مهمترین حوادث، به معتبرترین مواد و مدارک تاریخی دسترسی داریم.  این بدان معنا نیست که به تمامی جزییات وقایع آگاهی داشته باشیم.  مگر هرنکته جزیی یا همۀ جزییات به کار تاریخ می خورند؟  تاریخ نویسی غیر از فن نقالی است.))
در پیشگفتار ((امیر کبیر و ایران))، آدمیت در بارۀ شیوۀ تاریخ نگاری خود می نویسد: ((روش من تحلیلی و انتقادی است.  در واقعه یابی، نهایت تقید را دارم که هر قضیۀ تاریخی را تا اندازه ای که مقدور بوده، همه جانبه عرضه بدارم.  حقیقتی را پوشیده نداشتم، از آنکه، کتمان حقیقت تاریخ، عین تحریف تاریخ است.  و مورخی که حقیقت را دانسته باشد و نگوید، یا ناتمام بگوید، راست گفتار نیست.  مسئولیت او چندان کمتر از آن نیست که دروغزنی پیشه کرده باشد.  در سراسر کتاب سخنی نگفتم که مستند نباشد، و سندی ندادم که معتبر نباشد.  ولی در تحلیل تاریخ، مختارم  و استقلال رای دارم:  آن، جهتی از تفکر تاریخی مرا می نماید.  معیار داوری های تاریخی، ارزش هایی است که اعتقاد دارم و به آنها خو گرفته ام، ارزش هایی که مبنای عقلی دارند، نه عاطفی، اما هیچ اصراری ندارم که مورد پذیرش همگان باشد.))
-----------------

با سلام استاد
این گزیده ای  است از متنی درباره فریدون آدمیت در فضای مجازی که من تا پیش از این آشنایی با وی و آثارش نداشتم.
به نظر شما جایگاه و اعتبار  ایشان در عرصه تاریخ نویسی به ویژه تاریخ معاصر کجاست؟
با  تشکر از راهنمایی تان

پاسخ:
آقای رضا. هیچ. برابر معمول او مشغول جان دادن به امیر کبیری است که وجود نداشته و زنده کردن انقلابی که رخ نداده است! این یک شیوه است اگر مثلا و ناگهان مینورسکی را مشغول نوشتن جزوه ۱۰۰ صفحه ای نادر شاه و محمد حسن خان اعتماد السلطنه را سرگرم تالیف کتاب اشکانیان دیدید هوشیار شوید که مشغول ساخت نادرشاه و اشکانیان اند. بقیه نیز به همین ترتیب.