کارل هاینریش مارکس و فردریش انگلس، بنیان گذاران تئوری و نظریات اقتصادی سرمایه داری اروپایی و مارکسیسم و سوق جامعه به سوسیالیزم

اسماعیل رجبی

پنج‌شنبه 28 شهریور 1392 ساعت 08:15 ب.ظ

جناب آقای پورپیرار
با سلام .
احتراما چندی پیش کتاب " در باره مسأله یهود " به قلم کارل مارکس ، نوشته شده در سال 1843 ( حدود 170 سال قبل ) را مطالعه نمودم . ( کتاب علیرغم حجم اندکش ) دارای دو مترجم و سه ویراستار است و منطقا در برگردان به زبان فارسی نباید مشکلی داشته باشد . اما متاسفانه در رابطه با محتوای کتاب و مسأله یهودیان جامعه اروپا در آن زمان و نظرگاه کارل مارکس در رابطه با آن ، جز مشتی مفاهیم گنگ چیزی دستگیرم نشد .
خواهشمندم در صورت صلاحدید کلیدی جهت فهم این کتاب در اختیار اینجانب قرار دهید .
سپاسگزارم .
سلامت باشید .
پاسخ:
به زبان اصلی یعنی آلمانی بخوانید.


احتراما ، ضمن تشکر از پاسخ کوتاه بالا ، نکات زیر را به عرض میرسانم :
کتاب " در باره مساله یهود و گامی در نقد فلسفه هگل " توسط آقای مرتضی محیط ترجمه شده که طبق اعلام مقدمه کتاب ، ایشان در همه موارد از ترجمه آقای رضا سلحشور که سالهای قبل تر ، این کتاب را ترجمه نموده اند ، سود برده و آنرا ترجمه خوبی میدانند .
کتاب توسط آقایان محسن حکیمی و حسن مرتضوی ویراستاری شده و طبق اعلام مقدمه کتاب ، قبل تر هم توسط آقای کامران نیری جهت چاپ در خارج از کشور مورد ویراستاری قرار گرفته است .
بنابراین بطور قطع این کتاب از نظر ترجمه و انتقال مطالب به زبان فارسی نمیتواند مشکل اساسی داشته باشد . مشکل اصلی در دو چیز است : 1 – سواد و اطلاعات اندک اینجانب 2 – شیوه نگارشی کارل مارکس که در آن زمان بشدت متاثر از شیوه بیانی و نگارشی هگل بوده است . در آن دوران ، مارکس عضوی از حلقه هگلیان جوان بوده است . ظاهرا پیچیده نویسی هگل مورد علاقه مارکس نیز بوده است .
مشکل اصلی اینجانب در کامنت قبل ، درک چگونگی نظرگاه مارکس در رابطه با مساله یهودیان و بخصوص یهودیان اروپا بوده است و نه ایراد گرفتن به ترجمه و ویراستاری کتاب .
پیش فرضهای من بگونه ایست که فکر میکنم جنابعالی میتوانید پاسخ مناسبی ارائه نمایید . زیرا : 1 - بر اساس شناختی که از شخصیت جنابعالی بر اساس مکتوبات و مصاحبه هایتان دارم ، میتوانم بدرستی حدس بزنم که شما از اوان جوانی و نوجوانی شیفته کتاب و مطالعه بوده اید . به قول مثل عامه "کرم کتاب" بوده اید . 2 – موارد جدی فعالیت های اجتماعی و سیاسی جنابعالی در بخش قابل توجهی از دوران زندگی اتان ، بگونه ای بوده که قطعا آشنایی وسیعی با اندیشه های مارکسسیتی داشته اید و در این زمینه دست به مطالعات گسترده ای زده اید . 3 – تلاشها و فعالیت های گسترده و جانانه جنابعالی در یافتن رد پای تخریب گر یهود در عرصه های متنوع سیاسی ، اجتماعی ، تاریخی ، فرهنگی و . . . نشان میدهد که قطعا نمیتوانسته اید از پیگیری نظرگاههای کارل مارکس هم در باره یهودیان صرف نظر کرده باشید . ( با توجه به اینکه مارکس شخصیتی است که جدای از باور داشتن و یا باور نداشتن به اندیشه هایش نمیتوان او را دست کم گرفت ) .
همه موارد بالا باعث شد که در رابطه با نحوه نگرش کارل مارکس در باره یهودیان از جنابعالی یاری بطلبم .
در اینجا بیان چند پیش فرض در باره کارل مارکس نیز ضروری به نظر میرسد : 1 - کارل مارکس فرزند هاینریش مارکس لوی (Marx Levi)، یک وکیل دادگستری یهودی بود که از خانوادهٔ خاخام‌های معروف شهر محسوب می‌شد. هاینریش «مارکس لوی» به خاطر محدودیت‌هایی که دولت پروس برای حقوق‌دانان یهودی قائل شده بود و به خاطر این که بتواند شغل خود را در دادگستری حفظ کند، به شاخهٔ پروتستان مسیحیت گروید و از آن پس خود را هاینریش مارکس نامید. در سال ۱۸۲۴ فرزندان وی نیز به مسیحیت گرویدند. 2 - خانواده کارل مارکس پولدار اشرافی و ثروتمند نبوده و خود او نیز همیشه از مشکلات مالی رنج میبرده است . خصوصا در سالهای تبعید و پایان عمر که
فشار شدید مشکلات مالی دامنگیر او و خانواده اش بوده تا حدی که باعث مرگ دو تن از فرزندانش شده است . 3 – کارل مارکس دارای اعتقاد و باور دینی و خداشناسانه نبوده و او را بنیانگذار مشرب نوینی در فلسفه ماتریالیستی میدانند . 4 – اگر چه در عرصه اعتقادات جامعه شناسانه ، برخی او را خیالپرداز میدانند ولی تا کنون ندیده ام کسی او را طرفدار ثروتمندان و زرسالاران بداند . در این میان تنها یک استثنا دیده ام که با دید دیگری در این زمینه به او نگریسته و البته سندی نیز ارایه نکرده است ( گاری آلن نویسنده کتاب هیچکس جرات ندارد ) . 4 – ظاهرا تعدادی از کتابهای کارل مارکس در چند دهه پس از مرگش به چاپ رسیده است .
ضمن تشکر از حوصله و صبر جنابعالی ، خواهشمندم در صورت صلاحدید کلیدی جهت شناخت بهتر کارل مارکس و بخصوص نظرگاه او در باره یهودیان در اختیار اینجانب قرار دهید .
سپاسگزارم .
سلامت باشید .

پاسخ:
نظریه پردازی مارکس و همراه اش انگلس در حوزه و سطح مسائل سرمایه داری کلاسیک اروپا است و از فرمول بندی روابط اجتماعی اشرافیت و روابط تولیدی شرق به سبب ناآشنایی مطلبی نگفته و ننوشته اند که خود علت اولیه و اصلی نااشنایی و بغرنجی داده های ان ها برای جوامع شرقی است. انان فیلسوفان یک چشم اند.